Gombrowicz – geniusz?
W nowym sezonie Teatr Powszechny w Łodzi kontynuuje cieszący się dużym zainteresowaniem widzów cykl spotkań z twórczością Witolda Gombrowicza, który jest patronem roku 2024. W sobotę 21 września o 16:00 usłyszymy fragmenty „Pornografii” – powieści jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy – w interpretacji Jana Wojciecha Poradowskiego i Ewy Sonnenburg. Tradycją jest już, że podczas cyklu Teatr zaprasza na pyszną kawę, herbatę i ciasto.
„Pornografia” została wydana w 1960 roku. Jej bohaterem jest Witold (alter ego autora) oraz tajemniczy Fryderyk. Akcja rozgrywa się w Polsce w czasie II wojny światowej (której sam Gombrowicz nie doświadczył). Wyjazd Fryderyka i Witolda na wieś do znajomego Hipolita uruchamia szereg zdarzeń, dla których bezpośrednią inspiracją staje się relacja dwójki nastolatków – Heni i Karola. W momencie przecięcia się dróg bohaterów rozpoczyna się gra – młodości i starości, gra nieświadomej zmysłowości z doświadczonym wykoncypowaniem… Wojenne tło zdarzeń dostarcza wątku patriotycznego, który autor traktuje na poły serio, na poły ironicznie i obrazoburczo.
Autor wielu analiz dzieł Gombrowicza prof. Michał Głowiński twierdził, że „Pornografia” to wielkie dzieło, a żadna interpretacja nie jest „w stanie wyczerpać jej sensów, stanowi tylko formę zbliżenia, formę wydobycia tych znaczeń, ujęć, symboli, które wydają się najdonioślejsze. Wielkie dzieło przerasta bowiem to, co jest w stanie o nim powiedzieć czytelnik i interpretator; gdyby tego nie czyniło, nie byłoby wielkim dziełem”.
„Cóż się dzieje w «Pornografii»? My, Fryderyk i ja, dwóch starszych panów, ujrzeliśmy parkę, chłopca i dziewczynę, jakby stworzonych dla siebie, skutych wzajemnym, bijącym w oczy, sex appeal’em. Ale oni jakby o tym nie wiedzieli, tonie to jakoś w młodzieńczym nieurzeczywistnieniu (nieumiejętność właściwa wiekowi). Nas, starszych, korci to i podnieca, chcielibyśmy, aby urok się ucieleśnił. I ostrożnie, z zachowaniem pozorów, zaczynamy im dopomagać. Na nic nasze zabiegi, rozbijają się one o tę fazę przedświtu, wstępną, o ten ich przedpokój bytu” – mówił Gombrowicz w rozmowie z Dominique de Roux.
– „We fragmentach przygotowanych przez aktorów prześledzimy, jak buduje się urok, na czym polega flirt i wzbudzanie fascynacji, jak bohaterowie tej powieści odnajdują się wobec młodzieżowego crusha. Ale nie będzie tylko o miłości. Przecież jeden z bohaterów ma na imię Fryderyk. Na cześć albo przeciwko Nietzschemu i jego koncepcji nieograniczonych możliwości nadczłowieka” – mówi dramaturg Michał Pabian, odpowiedzialny za koncepcje spotkań z cyklu i wybór tekstów.
Bilety: 1 zł
Miejsca można rezerwować w kasie biletowej (bilety@powszechny.pl, 42 633 50 36)
8. spotkanie z cyklu odbędzie się 19 października o 14:00.