Recenzje

Edukacja przez wstręt

Terry Deary: Strrraszna historia. Krwawe rewolucje. Egmont, Warszawa 2020; Nick Arnold i Tony De Saulles: Monstrrrualna erudycja. Paskudne robale. Egmont, Warszawa 2020 – pisze Izabela Mikrut.

Seria Strrraszna historia wyewoluowała i doczekała się swojej odnogi, Monstrrrualnej erudycji. Chociaż szata graficzna obu cykli nie jest ujednolicona i sygnałem podobieństw dla nieświadomych czytelników będzie przede wszystkim potrojone r w tytułach, już sprawdzenie zawartości jednoznacznie odeśle do konkretnych tytułów. Terry Deary kontynuuje swoją podróż przez wieki, ze szczególnym uwzględnieniem tego, co okropne, krwawe, koszmarne i groźne. Mroczna strona historii kusi zwłaszcza młodszych odbiorców, którzy na lekcjach zwykle otrzymują bardziej złagodzoną wersję.

W „Krwawych rewolucjach” Terry Deary koncentruje się na rozmaitych przewrotach, przechodzi przez wieki i odkrywa w kolejnych zrywach motywy, które zaintrygują małych poszukiwaczy okropności. Uczy przy tym myślenia – nie poprzestaje na podawaniu faktów podlanych sporą dawką czarnego humoru, woli zajmować się związkami przyczynowo-skutkowymi. Stawia na samodzielne dochodzenie do prawdy – przedstawia odbiorcom fakty, a następnie pozwala na zastanawianie się nad interpretacjami. Jest w tym bardzo dobry – ma sporą wprawę – i rzeczywiście łączy rzetelność narracyjną z wygłupami rodem z kabaretów uczniowskich. To sprawia, że do najmłodszych dotrze bez problemu, nawet mimo sporego ciężaru gatunkowego przedstawianych wiadomości. Terry Deary lubuje się w tym, co podłe i bezwzględne – przynajmniej na poziomie narracji, bo wie, że w ten sposób błyskawicznie przyciągnie uwagę czytelników i na dłużej zatrzyma ich przy lekturze.

Z kolei w „Paskudnych robalach” Nick Arnold i Tony De Saulles prezentują świat owadów, krocionogów, pająków czy… ślimaków (nie wiadomo, z jakiego powodu, być może przez to, że również mogą wzbudzać wstręt czytelników). Proponują skrócony kurs biologii, wyjaśniają, co najważniejsze, proponują wiadomości pogrupowane w rekordy, ciekawostki, anegdoty i dane spoza podręczników – i oczywiście najbardziej kuszą ich tematy, które wywołują obrzydzenie. Wykorzystują chętnie rozmaite tabelki, wyliczenia i notatki. W obu przypadkach – i w Strrrasznej historii, i w Monstrrrualnej erudycji wyjaśnieniom tekstowym towarzyszą obrazki – komiksowe i stripowe ujęcia tego, co przydałoby się z wywodów zapamiętać i co sprawia, że łatwiej przyswaja się informacje. Do tego – nie trzeba nikomu chyba tłumaczyć – humor najłatwiej uwypuklić w precyzyjnych kadrach rysunków satyrycznych, więc do tego rozwiązania autorzy sięgają często. Kolejną kwestią eksploatowaną mocno w obu tomikach stają się quizy dla odbiorców. Żeby przekonać się, czy dzieci rzeczywiście potrafią już wyciągać wnioski z przedstawianych wiadomości i czy dobrze przyswoiły sobie dane z tomików, autorzy sięgają po formę testów na wesoło. Charakterystyczne dla quizów z obu książek jest satyryczne podejście. Oprócz odpowiedzi, które są prawdziwe, znajdzie się wiele absurdów – ale, uwaga: żeby nie było zbyt prosto, autorzy właściwe wyjaśnienie również przedstawiają przez pryzmat nonsensów, tak, by wydawało się jak najbardziej oderwane od zwyczajnego życia i kusiło swoją odmiennością. Dzięki takim zabawom quizy nie przypominają szkolnych sprawdzianów – lektura staje się przyjemną rozrywką.

Komentarze
Udostepnij
Tags: , ,