Heikki Kännö
WYSPA SNÓW
przełożył Artur Bobotek
nowa literatura fińska
skandynawska Nagroda Runeberga
premiera 13 listopada
Państwowy Instytut Wydawniczy
Wydana w Finlandii w 2017 roku książka Heikkiego Kännö pt. Sömnö – po szwedzku Wyspa Snów – jest pierwszą przetłumaczoną na język polski powieścią głośnego fińskiego autora zaliczanego do nowego pokolenia pisarzy przywracających ideę „wielkich opowieści”, przedstawicieli nowej literatury fińskiej.
Stworzona z rozmachem powieść jest wynikiem fascynacji i wieloletnich badań nad życiem i twórczością Ryszarda Wagnera. Choć Wyspa Snów w żadnej mierze nie jest biografią, to duch kompozytora unosi się nad całością. Napisana lekkim, ekspresyjnym językiem książka to prawdziwy festiwal doskonale utkanej fabuły, która swobodnie przenosi czytelników przez stulecia i kontynenty.
Oto Izaak Severin, pisarz owładnięty potrzebą spisania dziejów niezwykłej rodziny Bergerów, pełnej artystów, łowców lwów, poetów, członków tajnych stowarzyszeń, konfabulantów – choć… czy na pewno? Rekonstrukcja losów rodu wymaga od bohatera zanurzenia się w wydarzenia mistyczne i tragiczne, porywające i przerażające, prowadzi go w mrok Konga, do Niemiec, Austrii, Szwecji i oczywiście na wysepkę Sömnö, gdzie niepojęte staje się rzeczywiste i na odwrót. Kännö bez widocznych szwów splata czasem śmieszne, czasem straszne i tragiczne losy postaci historycznych (m.in. szefa austriackiego SS Ernsta Kaltenbrunnera, afrykańskiego proroka Simona Kimbangu, ormiańskiego mistyka Georgija Gurdżijewa) z losami fikcyjnych bohaterów. Czerpiąc pełnymi garściami z ezoteryki i mistyki europejskiej, tworzy pełną magii prozę, w której ustalenie między tym co realne, a co wyobrażone, okazuje się niemożliwe.
Sebastian Musialak – wybitny i wielokrotnie nagradzany autor przekładów z języka fińskiego, (m.in. laureat nagrody fińskiego ministerstwa kultury i oświaty, nagrody dla najlepszego tłumacza w kategorii Hall of Fame, przyznawanej przez European Science-Fiction Society ESFS): „Wyspa Snów to pyszna literacka ucztę o zakresach tak szerokich, że Dan Brown może się schować. Kännö i jego powieści to właśnie to, co najbardziej kocham w literaturze: świetna fraza, rewelacyjny melanż prawdy i fikcji oraz tekst, który bawi, uczy i daje do myślenia”.
***
Heikki Kännö (ur. 1968) jest z wykształcenia malarzem, studiował i mieszka w (oczywiście fińskim) Turku. Do tej pory ukazały się jego trzy powieści. Rozgłos przyniosła mu druga, uhonorowana prestiżową, skandynawską Nagrodą Runeberga pt. Sömnö. Zaliczany jest do nurtu nowego pokolenia pisarzy przywracających „literaturę wielkich opowieści”, autorów nowej literatury fińskiej, która w zamierzeniu ma być prozą światową, oderwaną od fińskich realiów. których przedstawicielami są mało m.in. tak wybitni – choć mało znani w Polsce – autorzy jak Olli Jalonen czy Miki Liukkonen. Fascynuje go historia sztuki, nie tylko malarskiej, zwłaszcza obsesja nazistowskich Niemiec na punkcie oper Wagnera.