Yasunari Kawabata
DAWNA STOLICA
przekład i posłowie: Beata Kubiak Ho-Chi
Choć trudno uwierzyć, to Dawna stolica, uznana przez Komitet Noblowski za najwybitniejszą powieść Kawabaty, ukazuje się po raz pierwszy po polsku – sześćdziesiąt lat po japońskiej premierze i pięćdziesiąt sześć lat po przyznaniu autorowi Literackiej Nagrody Nobla.
Akcja powieści rozgrywa się w Kioto w latach 50. XX wieku. Z pozornie zwyczajnych obrazów z życia Japończyków niedługo po zakończeniu okupacji amerykańskiej wyłania się opowieść o tragicznej i tajemniczej przeszłości głównej bohaterki – córki właściciela kiotyjskiej hurtowni kimon – i tożsamości Japończyków w gwałtownie zmieniających się czasach.
Kawabata zwroty akcji wykorzystuje do kreślenia portretu tytułowej dawnej stolicy, jej rytuałów, zabytków, starych świątyń sintoistycznych i buddyjskich, parków i ogrodów, kuchni i tradycyjnego rzemiosła. Kioto dla Kawabaty jest kolebką i ostoją japońskiej tradycji, miastem, w którym przeszłość dorównuje obecnością teraźniejszości. Dawna stolica stanowi tu pokrzepiający azyl, dający siły do mierzenia się z burzliwą i niejasną współczesnością. Wszystko to składa się na jeden ze wspanialszych obrazów japońskiej kultury w dwudziestowiecznej literaturze.
***
YASUNARI KAWABATA (ur. w 1899 r. w Osace, zm. w 1972 r. w Zushi, prefektura Kanagawa) – jeden z najgłośniejszych pisarzy XX wieku, pierwszy japoński laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1968). Utwory literackie pisał już w szkole średniej, poznał też wcześnie literaturę europejskiego modernizmu, choć jego twórczość pozostała zawsze silnie osadzona w tradycji japońskiej. Podczas studiów na Uniwersytecie Tokijskim publikował w poważnych czasopismach literackich, po studiach z przyjaciółmi założył pismo „Bungei Jidai”, które stało się ośrodkiem nowej orientacji literackiej – neosensualizmu. W latach 1948–1965 był prezesem japońskiego PEN Clubu.
Opublikował wiele opowiadań, powieści i wierszy. W Polsce ukazały się m.in. powieści: Kraina śniegu (PIW 1964, PIW 1969), Głos góry (PIW 1982, PIW 2021), Tysiąc żurawi / Śpiące piękności (PIW 1987, 2002), Meijin – mistrz go (2004, 2023), Piękno i smutek (2024).