Jon Kabat-Zinn: Obudź się. Jak praktykować uważność w codziennym życiu. Czarna Owca, Warszawa 2019 – pisze Izabela Mikrut.

Jon Kabat-Zinn na temat uważności napisał wiele, tak, że jeśli ktokolwiek zechce pogłębić swoją wiedzę w tej dziedzinie – i zacząć praktykować uważność – nie będzie miał większych problemów ze znalezieniem odpowiednich źródeł. Dla leniwych i poszukujących łatwych wskazówek powstała teraz niewielka publikacja – esencja porad – „Obudź się. Jak praktykować uważność w codziennym życiu”. Jeśli ktoś jeszcze nie przekonał się do mody na wsłuchiwanie się w siebie i na chłonięcie świata wszystkimi zmysłami, może to zrobić właśnie po tej lekturze.

Tym razem Jon Kabat-Zinn nie przejmuje się specjalnie budowaniem podstawy filozoficznej czy uzasadnianiem potrzeby trenowania uważności – nie przydaje się to już na tym etapie popularności teorii. Dlatego też autor może zająć się kreowaniem potrzeb, szkicowaniem odbiorcom wygodnych strategii postępowania i drobnych zachęt działania. Żeby wprowadzać w życie uważność, nie trzeba dużego wysiłku, przynajmniej na początku, kiedy jeszcze nie do końca wiadomo, kto odnajdzie się w proponowanych postawach. Kabat-Zinn rozbija zatem trening na eksperymentowanie z różnymi zmysłami, pokazuje, czym charakteryzuje się uważność w odniesieniu do wzroku, słuchu lub dotyku. Zamiast szukać argumentów, które trafiłyby do szerokiej publiczności, autor wykorzystuje siłę przekonywania samej narracji – wprowadza synestezyjne opisy i pozwala działać wyobraźni. Przedstawia drobne sytuacje lub motywy, które łatwo znaleźć w swojej codzienności – i przypomina, jakiej radości mogą dostarczyć, jeśli poświęci im się odpowiednią ilość uwagi. Trening uważności to nic innego jak skoncentrowanie się na zmysłach, na tym, ile satysfakcji i radości dostarczają. Można powiedzieć, że autor na powrót pozwala cieszyć się drobiazgami. Zachęca do zapewniania sobie odrobiny wytchnienia – trening uważności wymaga przecież oderwania się od bodźców stresotwórczych, zapracowania czy obowiązków – pozwala zadbać o siebie, co w codziennym zabieganiu często odbiorcom po prostu umyka. „Obudź się” to tom dla poszukujących prostych wskazówek, jak na powrót odnaleźć radość istnienia.

Jon Kabat-Zinn wygrywa ceną. Żeby skorzystać z jego porad, nie trzeba wiele (chociaż dla niektórych oderwanie się od obowiązków będzie już wyzwaniem ponad siły – i ci najbardziej potrzebują treningu uważności). Medytowanie nad wrażeniami dostarczanymi przez zmysły jednak nie kosztuje wiele i można je rozpocząć w każdym momencie, przy wykonywaniu codziennych zajęć, po wstaniu rano albo podczas śniadania. Ułatwia wcielanie w życie porad – ta książka rozwiewa wątpliwości i tym odbiorcom, którzy nie dysponują wyobraźnią (albo nie chcą specjalnie przebijać się przez opasłe tomy i wywody na temat filozofii uważności) przyda się jako podręcznik postępowania. Można podczas śledzenia podpowiedzi autora nabrać ochoty na rozkoszowanie się doświadczeniami zmysłowymi: to efekt uboczny sprawdzania jego osobistych zachwytów. Jon Kabat-Zinn ma już na rynku renomę i nie potrzebuje dodatkowej reklamy, każdy, kto ma ochotę poznawać szczegóły dotyczące treningu uważności, na to nazwisko trafi. „Obudź się” to po prostu wyciąg z najważniejszych tez autora.