O dwóch koncertach Polskiej Opery Królewskiej pisze Wojciech Giczkowski
Polska Opera Królewska na początek swojego drugiego sezonu artystycznego przygotowała „Oratorium minorum – Pieśń o Bogu ukrytym”. Debiutancki poemat Karola Wojtyły z 1944 roku stał się inspiracją dla działalności kompozytorskiej Włodka Pawlika, jedynego polskiego laureata „Grammy”. Młodzieńczy poemat przyszłego papieża to dialog poety z Bogiem, a muzyka – specjalnie stworzona do tego utworu przez słynnego jazzmana – doskonale uzupełnia sens słów poety. Jak podkreślił przed koncertem dyrektor Ryszard Peryt, utwór zawiera wiele inspirujących myśli, które wykonawcy chcą przekazać słuchaczom. Oratorium zaprezentowane przez Polską Operę Królewską po raz pierwszy w kwietniu 2018 r. w Bazylice św. Krzyża spotkało się z entuzjastycznym przyjęciem publiczności. Przypomnienie oratorium w Świątyni Opatrzności Bożej w Wilanowie odbyło się w 40. rocznicę wyboru kardynała Karola Wojtyły na papieża.
Wydarzenie współtworzył kompozytor Włodek Pawlik ze swoim triem jazzowym oraz Orkiestra Polskiej Opery Królewskiej pod dyrekcją Tadeusza Karolaka. Zespołom towarzyszyli soliści: Aneta Łukaszewicz, która przejmująco zaśpiewała swoje partie, i Witold Żołądkiewicz, o doskonałym, przekonującym głosie i niezwykłej u śpiewaków umiejętności aktorskiej interpretacji tekstu. Fragmenty poematu oraz innych utworów Karola Wojtyły wspaniale recytował Ryszard Peryt. Jego interpretacje idealnie pasowały do zdjęć wyświetlanych na ścianie kościoła. Teatralny dramatyzm pieśni Pawlika mieszał się z poetyckimi fragmentami muzyki o niemal popowym brzmieniu. Trio jazzowe zaś bardzo dobrze zgrało się ze znakomitym śpiewem chóru i perfekcyjną grą orkiestry Polskiej Opery Królewskiej.
Już 23 października w Bazylice św. Krzyża w Warszawie nowa orkiestra instrumentów dawnych Capella Regia Polona, która od tego roku działa przy Polskiej Operze Królewskiej, zadebiutowała pod dyrekcją Krzysztofa Garstki, wykonując premierowo oratorium „Mesjasz” Georga Friedricha Haendla. W zamyśle Ryszarda Peryta, autora scenariusza i reżysera widowiska, który od lat nosił się zamiarem wystawienia przedstawienia, ma ono zachęcać do medytacji nad znakami przekazanymi nam przez papieża Jana Pawla II. Tryptyk papieski Peryta „Totus tuus” był ilustrowany zdjęciami, których rola była podobna do oddziaływania na widza ikon w w tradycji chrześcijańskiego Wschodu. Miały one wskazać nam miejsca obecności Boga i źródła jego łaski.
Nowej orkiestrze towarzyszył chór Polskiej Opery Królewskiej, który choć złożony w części z solistów, zabrzmiał bardzo pięknie i poruszająco – zwłaszcza w „Alleluja”. Jak zawsze część widzów, zgodnie z angielską tradycją wprowadzoną przez króla Jerzego II, wysłuchała tego fragmentu na stojąco. W ten niezwykły wieczór w Bazylice Świętego Krzyża wystąpili najsłynniejsi soliści opery: Marta Boberska, Anna Radziejewska, Sylwester Smulczyński i Andrzej Klimczak. Artyści śpiewali na podwyższeniu i byli ubrani w liturgiczne ornaty. W tle, na wielkim telebimie, pojawiały się odpowiednio dobrane obrazy pozwalające lepiej zrozumieć wyświetlany po polsku tekst Oratorium.
Barokowe wykonanie najsłynniejszego utworu religijnego, zwłaszcza na starych instrumentach, ma w sobie wiele magnetyzmu. Zwłaszcza sekwencja „Alleluja” kończąca II część utworu. Także tym razem pięknie zaaranżowane wykonanie wkomponowało się idealnie we wnętrze słynnego kościoła i zwieńczyło obchody rocznicowe poświęcone papieżowi – Polakowi.
Polska Opera Królewska nazwała się teatrem wędrującym. To bardzo dobra nazwa oddająca charakter jej działań, które przybliżają ten niezwykły zespół widzom w różnych częściach Polski. Ponadto, co warto podkreślić, „królewscy” artyści przywracają liturgiczny charakter wielu kompozycjom. „Mesjasz” nie był pomyślany przez Haendla jako utwór zaliczany do muzyki kościelnej, to jego dramatyzm muzyczny – w przestrzeni Bazyliki Mniejszej w Warszawie – nabiera nowego wyrazu i przenosi słuchacza wprost w czasy Baroku.
„Oratorium minorum – Pieśń o Bogu ukrytym”w Świątyni Opatrzności Bożej
16 października
Muzyka
Włodek Pawlik
Libretto
Ryszard Peryt na podstawie utworu Karola Wojtyły
Wykonawcy
Aneta Łukaszewicz (mezzosopran)
Witold Żołądkiewicz (baryton)
Ryszard Peryt (narracja)
WŁODEK PAWLIK TRIO
Włodek Pawlik (fortepian)
Andrzej Zielak (kontrabas)
Adam Zagórski (perkusja)
Tadeusz Karolak (dyrygent)
Chór i orkiestra Polskiej Opery Królewskiej
MESJASZ / HAENDEL
23 października,
Bazylika Świętego Krzyża w Warszawie
INSCENIZACJA, SCENOGRAFIA, REŻYSERIA RYSZARD PERYT
Wykonawcy
KRZYSZTOF GARSTKA KLAWESYN, DYRYGENT
MARTA BOBERSKA SOPRAN
ANNA RADZIEJEWSKA ALT
SYLWESTER SMULCZYŃSKI TENOR
ANDRZEJ KLIMCZAK BAS
CHÓR POLSKIEJ OPERY KRÓLEWSKIEJ
CAPELLA REGIA POLONA
LILIANNA KRYCH PRZYGOTOWANIE CHÓRU